İstisna Fatura Nedir? Nasıl Kesilir?

İstisna Faturası Nedir?

İstisna faturası, Türkiye'deki Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu çerçevesinde belirli durumlarda düzenlenen ve KDV'den muaf işlemleri belgeleyen özel bir fatura türüdür. Bu fatura, gerçekleştirilen işlemin KDV'den muaf olduğunu açıkça ortaya koyar.

Faturada, "KDV İstisnası" ifadesi ile muafiyetin dayandığı yasal gerekçenin açık bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir.

İlgili İçerik: KDV Nedir?

İstisna Faturası Neden Kesilir?

İstisna faturası, KDV Kanunu'nda belirtilen özel durumlarda, işlemin KDV'den muaf olduğunu kanıtlamak amacıyla düzenlenir. Bu tür bir faturanın kesilmesinin başlıca nedenleri şunlardır:

1. Vergisel Uyum için KDV'den muaf işlemleri resmi olarak belgelemek ve yasal düzenlemelere uygun hareket etmek için istisna faturaları kullanılır.
2. KDV Beyanı ve İadesi için istisna işlemleri, KDV beyanında yer alır ve gerektiğinde KDV iadesi talep edilebilir. Özellikle ihracatçılar gibi, KDV yüklenimlerini geri almak isteyenler için istisna faturası büyük önem taşır.
3. Müşterilere Vergi Avantajı sağlar. Diplomatik misyonlar, teşvikli alıcılar veya KDV'den muaf kurumlar için işlemlerin kolaylaştırılmasına yardımcı olur.
4. Yasal Gerekçelerle İşlemi Tanımlama imkânı sunar. İstisna uygulamasının yasal dayanağını faturada belgelerken, hem işletme hem de alıcı açısından şeffaflık sağlanır.

Özetle, istisna faturası, vergi avantajlarından yararlanmak ve işlemi resmi olarak belgelemek amacıyla düzenlenir.

İstisna Faturası Uygulanabilen Ürünler Hangileridir?

• İhracat Ürünleri bu gruba dahildir. Örneğin, yurtdışına satışı gerçekleştirilen tüm mal ve hizmetler ve gümrük çıkış beyannamesi ile belgelenmiş ürünler gibi.
• Diplomatik ve Konsolosluk İşlemleri de bu grupta yer alır. Yabancı büyükelçilik ve konsolosluklara gerçekleştirilen satışlar ve uluslararası kuruluşlara veya onların çalışanlarına sunulan ürünler örnek verilebilir.
• Eğitim ve Sağlık Amaçlı Ürünleri de göz önüne alabiliriz. Eğitim kurumlarına satışı gerçekleştirilen belirli mal ve hizmetler ve hastanelerde ve sağlık hizmetlerinde kullanılan cihaz ve malzemelere istisna faturası uygulanır.
• Tarım ve Hayvancılık Ürünlerine de bu fatura uygulanır. Belirli tarım ürünleri (ham veya işlenmemiş olarak) ve canlı hayvan satışlarında bu fatura kullanılır.
• Teşvik belgesine sahip yatırım projelerinde kullanılan makine ve teçhizatlarda kullanılır. Aynı zamanda Transit ve Gümrük İşlemleri Kapsamındaki Ürünlerde de bu fatura uygulanır. Örneğin transit taşımacılıkta yer alan mallar ve serbest bölgeler için gönderilen ürünler.
• Kanunla belirlenen belli istisnalar da vardır. Mesela belirli şartlar altında kitap ve süreli yayınlar ve afet bölgelerine bağışlanan malzemelerde de istisna faturası kesilir.

Bu istisnaların uygulanabilmesi için, ilgili işlemlerin yasal çerçeveye uygun olarak desteklenmesi ve gerekli belgelerin temin edilmesi önemlidir.

İstisna Faturası Nasıl İşlenir?

İstisna faturası, işlemin KDV'den muaf olduğunu kanıtlamak amacıyla düzenlenmektedir ve bazı adımlarla işlenir.

• Öncelikle faturanın düzenlenmesi gerekir. Eğer işlem KDV Kanunu’ndaki istisna kapsamına giriyorsa, faturada "KDV İstisnası" ifadesi ve ilgili yasal dayanak belirtilir.
• İkinci adım muhasebe işlemlerini yapmaktır. Fatura, hem alıcı hem de satıcının muhasebe kayıtlarında "KDV’siz işlem" olarak kaydedilir. Gelir ve gider hesaplarına eklenir.
• Ardından KDV Beyannamesi yapılması gerekir. İstisna faturası düzenleyen işletme, KDV beyannamesinde bu işlemleri "Teslim ve Hizmetler" bölümünde istisna olarak beyan eder.
• Son olarak da gerekli belgelerin saklanması gerekir. Bu önemlidir. İhracat gibi durumlarda gümrük beyannamesi, teşvikli satışlarda ise ilgili belgeler muhafaza edilir.

Bu süreç, hem vergi uyumunu sağlamak hem de işletmenin yasal yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Sıkça Karşılaşılan İstisna Faturası Kodları ve Anlamları Nedir?

İstisna faturası kodları, Katma Değer Vergisi (KDV) muafiyetine tabi işlemlerin türünü ve bu muafiyetin yasal dayanağını belirtmek amacıyla kullanılmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen bu kodlar, faturada doğru bir şekilde yer almalıdır. Aşağıda sıkça karşılaşılan bazı kodlar ve bunların anlamları yer almaktadır:

1. 301 - İhracat Teslimleri ve Hizmetler

Bu kod, yurt dışına gerçekleştirilen ihracat işlemleri, yurtdışında sunulan hizmetler ve ihracatla ilgili diğer işlemler için kullanılır. KDV Kanunu'nun 11. maddesi kapsamında değerlendirilir.

2. 302 - Diplomatik İstisnalar

Yabancı devlet temsilciliklerine ve diplomatik personele yapılan satışlarda kullanılan koddur.

3. 303 - Serbest Bölge Teslimleri

Serbest bölgelerde yapılan mal ve hizmet teslimatları için düzenlenmektedir.

4. 304 - Transit ve Gümrük Antrepo Teslimleri

Bu kod, transit ticaret kapsamında gerçekleştirilen işlemleri kapsar.

5. 305 - Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Teslimler

Teşvik belgesi bulunmayan yatırım projelerinde kullanılan makine ve teçhizat gibi ürünler için uygulanır.

6. 306 - Tarım ve Hayvancılık Teslimleri

Ham tarım ürünleri ve canlı hayvan satışlarını kapsamaktadır.

7. 307 - Eğitim ve Sağlık İstisnaları

Eğitim kurumlarına ve sağlık hizmetlerine yönelik teslimatlarda kullanılır.

Her bir kod, işlemin yasal dayanağını ve türünü net bir şekilde belirleyerek, muhasebe, KDV beyannamesi ve denetim süreçlerinin daha düzenli ve kolay yürütülmesini sağlar. Bu nedenle, faturalarda doğru kodun kullanımı zorunludur.

İstisna Faturası Hangi Durumlarda Kesilir?

İstisna faturası genellikle şu durumlarda kullanılmaktadır:

1. İhracat İşlemleri: Mal veya hizmet ihracatı KDV'den muaf olduğundan, ihracat faturalarında bu istisna uygulanır.
2. Diplomatik Muafiyetler: Yabancı misyonlara ve diplomatik kişilere yapılan satışlarda KDV muafiyeti söz konusudur.
3. Kanunen Belirtilen Diğer İstisnalar: Eğitim, sağlık gibi bazı teşvikli işlemler ve benzeri durumlarda da KDV'den muafiyet sağlanır.

Kimler İstisna Faturası Kesebilir?

İstisna faturası, KDV'den muaf tutulan işlemleri gerçekleştiren ve bu faturayı düzenleme yetkisine sahip mükellefler tarafından kesilebilir. İstisna faturası düzenleyebilecek kişiler ve kurumlar şu şekilde sıralanabilir:

1. Yurtdışına mal veya hizmet satan firmalar, KDV Kanunu’nun 11. maddesi kapsamında ihracat işlemlerinde istisna faturası kesme hakkına sahiptir.
2. Yatırım teşvik belgesine sahip olanlar ve bu belge ile ilgili mal veya hizmet satan işletmeler, KDV’den muaf teslimlerde istisna faturası kullanabilir.
3. Yabancı elçilikler, konsolosluklar veya uluslararası kuruluşlara satış yapan işletmeler de istisna faturası düzenleyebilir.
4. Eğitim kurumlarına veya sağlık hizmetlerinde kullanılan belirli malzemelerin satışını gerçekleştiren işletmeler, bu faturayı düzenleme yetkisine sahiptir.
5. KDV'den muaf olan ham tarım ürünleri ya da canlı hayvan satışlarında da istisna faturası kesmek mümkündür.

Her durumda, faturanın KDV Kanunu’na uygun bir şekilde düzenlenmesi ve gerekli belgelerin temin edilmesi önemlidir.

İstisna Faturası Gider Olarak Yazılabilir Mi?

Evet, istisna faturaları gider olarak kaydedilebilir. Bir işletme, ticari faaliyetleri çerçevesinde aldığı ve KDV'den muaf olan mal ya da hizmetlere ait faturaları, diğer gider faturalarıyla aynı şekilde muhasebeleştirip vergi kayıtlarına dahil edebilir. Ancak bu süreçte dikkate alınması gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır:

1. Muhasebe kaydına dikkat edilmelidir. İstisna faturası KDV içermediği için yalnızca mal ya da hizmet bedeli üzerinden gider olarak kaydedilir.
2. İstisna faturasında, işlemin KDV’den muaf olduğunu belirten ibarelerin ve yasal dayanağın açıkça belirtilmesi gerekir. Bu, faturanın yasal olarak geçerli olabilmesi için son derece önemlidir.
3. İstisna faturası, işletmenin ticari faaliyetleriyle doğrudan bağlantılıysa ve gelir elde etme amacı taşıyorsa, doğrudan gider olarak gösterilebilir.

Hemen Şimdi

E-ticaret Sitenizi Kolayca Açın

21.000+ İşletmenin tercih ettiği e-ticaret altyapısıyla internetten satış yapmaya başlayın!

15 Gün Ücretsiz Deneyin!